کجی فرش یکی از عیوب قالی است که ممکن است بعلت کوبیدن بیش از حد گلیم بافی اولیه بافت باشد و یا استفاده از دار یا دستگاه قالیبافی نامرغوب و همچنین یکنواخت نبودن چله ها و شل یا سفت بودن بیشتر قسمتی با قسمت دیگر آن ممکن است چنین عیبی را ایجاد نماید و موجب شود که قالی تولیدی عیب کجی را که شامل شکم زدگی (به بیرون و یا به داخل متن) و یا «شمشیری شدن» (دارای انحنایی شبیه خمیدگی شمشیر) و … هست را پیدا کند.

عموماً کجی فرش به دو شکل در عرض (سره عرض) و طول (سره قد) به وجود می‎‌آید. این آسیب در عرض فرش، با عدم یکسانی پهنای فرش در قسمت‌های مختلف آن قابل مشاهده است. همچنین کجی فرش در طول، به شکل یکسان نبودن طول در دو طرف آن بروز می‌یابد و با تا زدن عرضی فرش به طوری که دو شیرازه بر روی هم قرار بگیرند، مشخص می‌شود.

 علل کج شدن فرش چیست؟

• یکی هماهنگ نبودن سرتاسری چله ها در روی دار می باشد.
• دومین علت ناهماهنگ بودن ارتقاع دار می باشد.
• سومین علت دفه زنی نامساوی در هر رج میباشد . (یعنی بافنده فشاری که در هر رج با دفتین به فشار وارد می کند در طول دار یکسان نیست)

راههای رفع کجی فرش و تابلو فرش

همیشه دفه زنی را در سرتاسر دار یکنواخت انجام دهید.

 چله ها را با دست نکشید چون باعث کشیدگی انها میشود.

 میزان شل و سفت بودن چله ها را از طریق پبچ ها همیشه کنترل نمایید تا یامیزان نباشنذ.

بیشتر بدانید:

 پرداخت و روگیری فرش چیست؟

روش مرمت کجی فرش

به منظور ترمیم این آسیب و برگرداندان فرش به حالت طبیعی، از عملیات دارکشی و در مواد خاص به منظور رفع عیب از روش جابه جایی گره‌ها و رج‌ ها استفاده می‌شود.

• عملیات دارکشی

  
  عملیات دارکشی عموماً به دو شکل مدرن و سنتی با دستگاه‌هایی انجام می‌شود که به وسیله فک‌های متحرک، فرش تحت کشش قرار می‌گیرد. سپس فرش به گیره‌هایی وصل و ثابت می‌شود و پشت آن را آب می‌پاشند و از زیر آن حرارت می‌دهند تا آب فرش تبخیر و به تدریج موجب آزاد شدن فرش و صاف شدن آن شود. در روش دیگر دارکشی که به شکلی سنتی‌تر انجام می‌شود، فرش از رو به روی بر روی تخته‌ای پهن می‌شود. سپس فرش به وسیله میخ و نخ تراز به صورت مشخصی ثابت و قسمت دیگر فرش به تخته‌ای دیگر کل شکلی هفتی دارد، وصل می‌شود. به مرور بر کشش این دستگاه افزوده و دستگاه باز می‌شود تا در نهایت دستگاه به طور کامل باز شده و فرش کاملاً صاف شود. در این زمان به پشت فرش محلولی رزینی با ترکیبی از کتیرا و سریش می‌زنند تا فرش به طور کامل ثابت شود.

•   جابه جایی گره ها

         مرمت‌گر، اقدام به باز کردن سر ریشه‌ها می‌کند و در نهایت جابه جا کردن گره‌ها و رج‌ها می‌کند تا کجی فرش به طور کامل بر طرف و در نهایت تمام طول و عرض فرش یکسان شود.

بیشتربدانید:

 مراحل شستشوی فرش در قالیشویی